“Holistisch voeden met de 5 elementen vanuit de Chinese voedingsleer”
Ben jij bekend met holistisch voeden? Want wat is dat eigenlijk. Wat houdt dat in. En waar mag je dan allemaal aan denken.
Vaak wordt er ook gelijk gedacht dat er allerlei bijzondere boodschappen in huis gehaald moet worden om deze voedingswijze te kunnen volgen.
Maar is dat ook echt zo? Heb je ook andere boodschappen nodig dan normaal gesproken? Kijk je wel op de juiste manier naar holistisch voeden?
“Ik neem je mee op voedingsreis”
Ik ga jou mee op reis nemen in het holistisch voeden in meerdere blogartikelen. En ik ga beginnen met de voeding met de 5 elementen vanuit de Chinese voedingsleer.
Maar voor dat we hier verder op in gaan, eerst een stukje geschiedenis, de oorsprong van deze voedingswijze. En om te kunnen begrijpen waar holistisch voeden uit bestaat, krijg je van mij een korte, theoretische samenvatting hierover.
Want de traditionele Chinese geneeskunde heeft zich in de loop van enkele duizenden jaren geschiedenis ontwikkeld.
De Oorsprong
Het is een van de belangrijkste vormen van Oosterse geneeskunde en wordt gevormd door het samenvatten van de kostbare ervaring van het begrijpen van het leven, het behouden van de gezondheid en het bestrijden van ziekten die zich in het dagelijks leven hebben opgehoopt. Het heeft niet alleen systematische theorieën, maar ook een overvloed aan preventieve en therapeutische methoden voor ziekten.
De traditionele Chinese geneeskunde is diep geworteld in de oude taoïstische filosofie en het concept van yin en yang, dat dateert uit het einde van de 4e eeuw voor Christus.
Tao betekent harmony-destination-way, de ''all in one'' de oorsprong van de wereld. Het belangrijkste principe van Tao wordt vertegenwoordigd door de twee polariteiten yin en yang, die volgens het Taoïstische geloof alle fenomenen in het universum weerspiegelen. De twee polaire tegenpolen yin en yang organiseren en verklaren het voortdurende proces van natuurlijke verandering en transformatie in het universum. Volgens de oude overlevering markeert yang de zonnige kant en yin de schaduwrijke kant van een heuvel.
“Het traditionele taoïstische symbool voor volledigheid en harmonie is de samensmelting van yin en yang. In de theorie van yin en yang bevatten alle dingen en fenomenen van de kosmos deze twee complementaire aspecten.”
Onderliggende concepten
Aan de basis van de praktijk van de Chinese geneeskunde ligt echt een unieke kijk op de wereld en het menselijk lichaam die verschilt van de westerse geneeskunde. Deze visie is gebaseerd op de oude Chinese perceptie van de mens als microkosmos van het grotere, omringende universum - verbonden met de natuur en onderworpen aan haar krachten. Het menselijk lichaam wordt beschouwd als een organische entiteit waarin de verschillende organen, weefsels en andere delen verschillende functies hebben, maar allemaal onderling afhankelijk zijn. In deze visie hebben gezondheid en ziekte betrekking op het evenwicht van deze functies.
“Het theoretische kader van de Chinese geneeskunde heeft een aantal belangrijke componenten”
- Yin - yang - Het concept van twee tegengestelde, maar complementaire, krachten die de wereld en al het leven vormgeven. Yin en yang worden op vele manieren toegepast in de geneeskunde. Zo classificeren ze bijvoorbeeld delen van het lichaam. Het bovenlichaam is yang, terwijl het onderlichaam yin is. De buitenkant is yang, terwijl de binnenkant yin is. De rug en de schouders zijn yang, terwijl de borst en de buik yin zijn. Wanneer een persoon gezond is, zijn de yin en yang aspecten van het lichaam "in harmonie" of "in balans". Bij ziekte zijn yin en yang niet in harmonie. Ziekte wordt aan veel verschillende oorzaken toegeschreven, maar is bijna altijd gekoppeld aan een verstoring van de normale yin-yang relatie van het lichaam.
- Qi - Qi is de basisstof van het universum of vitale energie. In zijn oervorm is het een diffuse, zeer actieve stof. Qi circuleert in het lichaam via een systeem van paden die meridianen worden genoemd. Gezondheid is een voortdurend proces van het handhaven van evenwicht en harmonie in de circulatie van Qi. Het energieveld tussen de polen van yin en yang geeft aanleiding tot de universele oerkracht Qi. Volgens het oude Chinese geloof, vitale - of levenskracht, is Qi de primaire bron van alle levende processen in de kosmos.
- Meridianen - Er zijn 12 paden die meridianen in het lichaam worden genoemd. Deze paden zijn als kanalen waar Qi doorheen loopt. Elke stagnatie of concentratie van Qi kan het lichaam uit balans brengen. Zowel fysiek als fysiologisch.
De 12 meridianen van het lichaam zijn: Lever, Milt, Hart, Long, Drievoudige Brander, Maag, Blaas, Grote Darm, Kleine Darm, Huid, Galblaas, Nieren. Elke meridiaan vormt niet alleen zijn eigen individuele orgaansysteem, maar regeert ook bepaalde emoties, fysieke kwalen, enz. Langs de meridianen zijn er punten die drukpunten worden genoemd. Deze punten zijn concentraties van QI (of energie) langs de meridianen. Elk punt vertegenwoordigt ook iets specifieks langs de meridiaan en kan gebruikt worden voor verschillende behandelingen en om energie te verspreiden.
- Vijf elementen - vuur, aarde, metaal, water en hout - om te verklaren hoe het lichaam werkt; deze elementen komen overeen met bepaalde organen en weefsels in het lichaam. (Traditionele Chinese geneeskunde). Elementen hebben specifieke constructieve en destructieve relaties met elkaar. Hout genereert bijvoorbeeld vuur, terwijl water het vuur beheerst. Door de relaties tussen de vijf elementen beheersen en harmoniseren alle elementen elkaar.
Voedingstherapie als onderdeel van de Chinese geneeskunde
“Chinees-kruidengeneeskunde”
Chinese voedingstherapie is de hoeksteen van de Chinese geneeskunde. Het is een oude manier van kijken naar voedsel en voeding door de lens van yin en yang, de vijf elementen, en 'food energetics'.
De Chinese voedingstherapie houdt geen rekening met de chemische componenten van voedsel, maar met de kwaliteit van de 'energie'. Volgens de basis van de Chinese geneeskunde heeft elk voedsel een soort energie naast zijn fysieke componenten: voedsel wordt opgewarmd of gekoeld, gedroogd of bevochtigd, enzovoort.
De smaak van voedingsmiddelen is ook een zeer belangrijk aspect, waarbij elke voedselsmaak in staat is om ziekten te voorkomen, het lichaamsorgaan waarvoor het verantwoordelijk is te genezen (of te vernietigen als het te veel wordt gebruikt).
En een aantal van die smaken in verbinding met de organen, vind je hieronder:
- Zoute smaak – Nieren
- Zure smaak - Lever & galblaas
- Bittere smaak – Hart
- Zoete smaak – Milt
- Scherpe smaak - Longen
Tot zover een hele beknopte theorie over de oorsprong van de Chinese voedingswijze. Uiteraard is er nog veel meer te vertellen hierover, maar hiervoor zijn er voldoende boeken te vinden mocht je daar interesse in hebben.
Maar hoe kunnen deze 5 elementen er nu voor zorgen dat we mee kunnen rijden op de kosmische golven? En dat we hun vibraties nuttig kunnen gebruiken? Want alle elementen staan ook weer in verbinding met de seizoenen. Ik zal je hier een klein voorbeeld van geven.
In de herfst doe je er goed aan om bijvoorbeeld rijst, haver, prei, uien en mierikswortel te eten. De scherpe smaak zorgt er voor dat de longen en de dikke darm in balans zijn. En terwijl het steeds kouder wordt, versterken de scherpere, warmere kruiden en specerijen de afweerkrachten.
“Recept champignonrijst”
Hieronder vind je een recept op basis van de elementen M (metaal), W (water), H (hout), V (vuur) en A (aarde).
(Recept Bron: Het 5 elementen kookboek)
M: rondkorrelige rijst gaar koken, gemalen peper
W: zout
H: 1 eetlepel citroensap en
V: 1 rode paprika i stukjes er bij doen en alles goed mengen
A: een flinke hoeveelheid champignons in dunne plakjes gesneden
M: bieslook en
A/W: geraspte kaas door elkaar mengen en enkele minuten de smaak laten intrekken.
De champignonrijst past goed bij groente gerechten
Effect:
- Verfrissend
- Bouwt Qi op
- Bouwt lichaamssappen op
- Tonicum voor de dikke darm
“Eet smakelijk
Warme groet, Marianne”
Reactie plaatsen
Reacties